خواص شگفت‌انگیز چای بابونه برای پوست، بدن و آرامش ذهن | راهنمای کامل مصرف

اگر قرار باشد یک نوع چای را معادل آرامش بدانیم، بدون شک آن چای بابونه است.
این چای با طعم ملایم و شیرین گل‌دار و رنگ زرد کم‌رنگ زیبای خود، به کاهش استرس کمک کرده و حس آرامش و سکون را القا می‌کند. چای بابونه نوشیدنی فوق‌العاده‌ای پیش از خواب است که شما را برای خوابی آرام و دل‌نشین آماده می‌کند.

آیا می‌دانستید که بیش از یک نوع چای بابونه وجود دارد؟
چای‌های بابونه آلمانی، رومی و مصری، همگی حس آرامش را منتقل می‌کنند، با این حال تفاوت‌های جزئی در رایحه و طعم آن‌ها وجود دارد. با ما همراه باشید تا همه چیز را درباره‌ی این چای ساده اما ارزشمند، تهیه‌شده از گل‌های شیرین، و مزایای فراوان سلامتی آن بدانید.

چای بابونه چیست؟

چای بابونه یک دمنوش گیاهی است که از گلبرگ‌های گیاه بابونه تهیه می‌شود. این گل‌ها سفید خالص با مرکز زرد هستند و از نظر گیاه‌شناسی به خانواده‌ی کاسنیان (Asteraceae) تعلق دارند و با گل مروارید (daisy) نسبت نزدیکی دارند. اولین شواهد از استفاده‌ی این چای به مصر و روم باستان بازمی‌گردد. در آن زمان، چای بابونه به عنوان درمانی طبیعی برای مشکلات گوارشی، تب و سلامت پوست مورد استفاده قرار می‌گرفت. گل‌های تازه نیز به‌صورت موضعی برای مصارف گوناگون استفاده می‌شدند، اما برای تهیه‌ی چای، معمولاً گل‌های خشک‌شده ترجیح داده می‌شدند. جالب است بدانید بابونه حتی در قرون وسطی برای طعم دادن به آبجو هم استفاده می‌شده است.

چای بابونه به‌طور طبیعی فاقد کافئین است و در هر زمان از روز نوشیدنی‌ای شاداب‌کننده محسوب می‌شود، اما به‌ویژه هنگام شب و پیش از خواب بسیار محبوب است. تهیه‌ی آن بسیار ساده است و تنها با افزودن آب داغ می‌توان آن را دم کرد، بنابراین تقریباً برای همه از جمله کودکان قابل نوشیدن و لذت‌بخش است.

"چای بابونه به‌تنهایی یک نوشیدنی آرامش‌بخش است، اما اگر به دنبال تقویت سیستم ایمنی هستید، پیشنهاد می‌کنیم آن را با عسل طبیعی میل کنید. تحقیقات نشان داده‌اند که ترکیب این دو ماده، اثر ضد میکروبی قوی‌تری در مقایسه با مصرف جداگانه‌ی آن‌ها دارد."

طعم و رایحه

طعم چای بابونه را می‌توان لطیف و گل‌دار توصیف کرد. این چای دارای عطر و بوی فوق‌العاده‌ای است و به‌عنوان یک دمنوش گیاهی معطر بسیار دوست‌داشتنی است. بابونه همچنین دارای نت‌هایی شبیه به چمن و سیب سبز است. واژه‌ی "Chamomile" از واژه‌ی یونانی "chamaimelon" گرفته شده که به معنای "سیب زمینی زمینی" یا "سیب زمین" است.

چای بابونه در عین شاداب‌کنندگی، ملایم نیز هست. دارای رایحه‌ای شیرین و رنگی زرد کم‌رنگ مانند گل پامچال است. این چای با طعم‌هایی مانند چای سبز، لیمو یا عسل به‌خوبی ترکیب می‌شود. ترکیب‌هایی مانند «Honeybush Caramel» نمونه‌ای عالی از ترکیب بابونه با طعم‌های شیرین هستند که هم‌زمان نشاط‌آور و آرامش‌بخش‌اند و همچنین خواص تقویت‌کننده‌ای برای سیستم ایمنی دارند.

انواع چای بابونه

چندین گونه از گیاه بابونه وجود دارد که برای تهیه‌ی چای بابونه استفاده می‌شوند. یکی از گونه‌های رایج، Matricaria recutita است که با نام‌های بابونه آلمانی، بابونه آبی یا scented mayweed شناخته می‌شود. سپس بابونه‌های مصری و رومی نیز وجود دارند که هرکدام پروفایل طعم متفاوتی دارند.

• بابونه مصری به‌خاطر طعم شیرین و گل‌دار خود بسیار محبوب است.

• بابونه رومی طعمی قوی‌تر و تلخ‌تر دارد.
  هر نوع از این چای‌ها ویژگی‌های خاص خود را دارد و اگر بتوانید هرکدام را به‌طور جداگانه تهیه کنید، امتحان آن‌ها ارزشش را دارد.

بابونه آلمانی

شاید رایج‌ترین نوع بابونه، بابونه آلمانی باشد. این گونه از خانواده‌ی کاسنیان است و بومی اروپای جنوب شرقی است. ساقه‌ای صاف دارد و در نواحی کم‌ارتفاع تا ۶۰ سانتی‌متر رشد می‌کند و به نور کامل آفتاب علاقه‌مند است. گل‌های آن سفید با مرکز زردرنگ هستند و معمولاً اوایل تابستان شکوفا می‌شوند.

بابونه آلمانی طعمی شبیه سیب‌های ترد دارد و برای اکثر افراد طعمی دل‌پذیر است. با طعم‌های شیرین مانند عسل یا دمنوش‌های میوه‌ای به‌خوبی ترکیب می‌شود. این نوع معمولاً معطرتر از بابونه رومی است، چرا که حاوی سطوح بالایی از ترکیبات معطر مانند فارنسن و کامازولن است.
این ترکیبات باعث اثرات آرامش‌بخش، ضد‌اضطراب و ضدالتهاب در بابونه آلمانی می‌شوند. همچنین برای تسکین معده، آرام کردن پوست‌های ملتهب و به‌طور کلی به‌عنوان عامل ضدالتهاب استفاده می‌شوند.
این گونه به‌ویژه در طب سنتی زنان برای کاهش درد قاعدگی و گرفتگی‌های عضلانی کاربرد داشته است. واژه‌ی «Matricaria» در لاتین به معنای «رحم» است، که نشان‌دهنده‌ی کاربرد تاریخی آن در سلامت زنان است.

بابونه رومی

بابونه رومی (Chamaemelum nobile) با نام‌های بابونه انگلیسی یا «گل مادر» نیز شناخته می‌شود. این نوع از بابونه از نظر اندازه کوچک‌تر و ظاهراً متفاوت از نوع آلمانی است. گل‌های آن سفید نقره‌ای، با برگ‌هایی ضخیم و ساقه‌ای منفرد است. بومی اروپای غربی است و برخلاف نوع آلمانی که یک‌ساله است، به صورت چندساله رشد می‌کند.

از نظر طعم، بابونه رومی قوی‌تر و تلخ‌تر از نوع آلمانی است. بیشتر برای ترکیب با سایر انواع بابونه یا دمنوش‌های گیاهی دیگر مناسب است. به‌دلیل طعم تند و قوی خود، با چای‌هایی مانند چای رویبوس که طعمی ملایم دارند، بهتر ترکیب می‌شود. بابونه رومی نسبت به نوع مصری و آلمانی طعم قوی‌تری دارد اما در رایحه، طعم و خواص سلامتی جایگاه خودش را دارد.

بابونه مصری

بابونه مصری کاملاً متفاوت است. این نوع به عنوان چای بابونه‌ای با کیفیت بالا بسیار ارزشمند است. بومی مصر و نواحی اطراف رود نیل است. طعمی خاکی‌تر با نت‌های شیرین و معطر دارد. این پروفایل طعمی خاص به دلیل «ترُوار» (Terroir) منطقه‌ی رشد آن است — یعنی تأثیر خاک، اقلیم و شرایط محیطی. خاک حاصل‌خیز و پرمواد مغذی در دره‌ی نیل، طعمی قوی اما ملایم به چای می‌دهد که آن را از انواع اروپایی متمایز می‌کند. چای بابونه مصری معمولاً به‌صورت تنها نوشیده می‌شود تا بتوان طعم پیچیده و عمیق آن را به‌طور کامل تجربه کرد.

خواص درمانی چای بابونه

همه می‌دانند که بابونه آرامش‌بخش‌ترین چای دنیاست. بدون کافئین و سرشار از فواید گیاهی است. اما کاربردهای چای بابونه فراتر از این‌هاست. در اینجا برخی از خواص درمانی آن آورده شده است:

• کاهش اضطراب

• ایجاد آرامش

• تقویت سیستم ایمنی

• تسکین پوست تحریک‌شده

• محافظت از قلب

• ضد دیابت

• بهبود گوارش

• کاهش درد و گرفتگی عضلات

• ضد التهاب

• ضد میکروب

آرامش‌بخشی

اثر آرامش‌بخش چای بابونه به محتوای بالای پلی‌فنول‌های آن نسبت داده می‌شود. یکی از این ترکیبات، «آپی‌ژنین» (apigenin) است که نوعی فلاونوئید بوده و مشابه گابا (GABA) در سیستم عصبی عمل می‌کند. گابا یک انتقال‌دهنده‌ی عصبی آرامش‌بخش است که ذهن و بدن را برای استراحت آماده می‌کند (مشابه چای اولانگ). این ترکیبات همچنین تولید دوپامین و سروتونین را تحریک می‌کنند که به عنوان انتقال‌دهنده‌های عصبی شادی و آرامش شناخته می‌شوند.
علاوه بر این، چای بابونه به کاهش التهاب عمومی بدن، آرام کردن ذهن پرمشغله و شل کردن عضلات منقبض کمک می‌کند — که همه برای خوابی آرام مفید هستند.

کمک به گوارش

در طب گیاهی، چای بابونه در فرهنگ‌های مختلف برای کاهش مشکلات گوارشی استفاده شده است. معمولاً همراه با گیاهان دیگر برای درمان کولیک نوزادان استفاده می‌شود. همچنین خاصیت کارمیناتیو (ضد نفخ) دارد و برای کاهش نفخ و ناراحتی معده مفید است.
بابونه خاصیت ضد اسپاسم دارد، بنابراین در تسکین معده، روده و حتی رفلاکس معده موثر است.

تنظیم قند خون

در یک مطالعه‌ی تصادفی کنترل‌شده، تأثیر چای بابونه بر کنترل قند خون و کلسترول بررسی شد. بعد از ۸ هفته مصرف چای بابونه، نتایج نشان داد که شرکت‌کنندگان کاهش معناداری در سطح هموگلوبین گلیکوزیله، انسولین و کلسترول کل داشتند. این یافته‌ها نشان می‌دهد که چای بابونه می‌تواند در مدیریت دیابت و مشکلات متابولیکی مؤثر باشد.

تسکین التهابات پوستی

به‌صورت موضعی، چای بابونه درمانی مؤثر برای بسیاری از مشکلات پوستی است. اگزما، درماتیت، آکنه، التهاب و پف‌کردگی پوست با استفاده از چای بابونه تسکین می‌یابد.